Prevencija seksualnog nasilja putem interneta nad djevojčicama prigradskih područja

PODRŽAN OD STRANE G R A D A B A Nj A L U K A, PROVEDEN OD STRANE Mreže žena Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske - RS WPON

Udruženje „Mreža žena MUP RS-RS WPON“ je sredinom 2015. godine apliciralo na konkursu koji je raspisan od strane grada Banja Luka sa prijedlogom projekta „Prevencija seksualnog nasilja putem interneta nad djevojčicama prigradskih područja“. Koncept Projekta osmislile su i izradile članice Mreže u skladu sa organizacijom i potrebama dijela MUP RS, odnosno teritorije grada Banja Luka. Projekat je od strane grada Banja Luka u potpunosti prihvaćen, te su Mreži žena MUP RS odobrena novčana sredstava za sprovođenje projektnih aktivnosti u trajanju od 4 mjeseca koje se odnose na: angažovanje autora za izradu brošure, izradu brošure za učenike, izradu ulaznih i izlaznih testova za učenike, angažovanje predavača – edukatotara za realizaciju nastave, realizaciju predavanja u osnovnim školama prigradskog područja grada Banja Luka, analizu ulaznih i izlaznih anketnih testova te finalnuuevaluacija projekta.

Ministar unutrašnjih poslova dao je saglasnost za potpisivanje projekta i realizaciju aktivnosti predviđenih projektom.

Dana 26.08.2015. godine potpisan je projekat između Udruženja „Mreža žena MUP RS – RS WPON“ i grada Banja Luka „Prevencija seksualnog nasilja putem interneta nad djevojčicama prigradskih područja“.

O projektu

Projekat „Prevencija seksualnog nasilja putem interneta nad djevojčicama prigradskih područja“ na području grada Banja Luka realizovan je u vremenskom periodu od 01. septembra 2015. godine do 31. decembra 2015. godine.

U skladu sa Projektom, angažovani su autori za izradu brošure za učenice osnovnih škola na temu prevencije seksualnog nasilja putem interneta, brošura je pripremljena i odštampana; sačinjeni su ulazni i izlazni testova za učenice koje su prisustvovle edukaciji. Angažovani su predavači – edukatori za realizaciju nastave u osnovnim školama, te su predavanja za učenice održana u 6 prigradskih osnovnih škola na teritoriji grada Banja Luka. Po završennim edukacijama izvršena je analiza projekta, odnosno kvalitativna i kvantitativna analiza ulaznih i izlaznih anketa te finalna evaluaciju projekta.

Svi troškovi koji su nastali realizacijom ovog projekta pokriveni su iz sredstava odobrenog granta.

Procjena potrebe za projektom

U današnje vrijeme nasilje putem interneta za djecu uopšte, a posebno za djevojčice predstavlja normalan vid komunikacije i oni uopšte i ne prepoznaju da se radi o jednoj vrsti nasilja (cyberbullying) čime doprinose sopstvenoj viktimizaciji. Obrazovni sistem se, na žalost, još uvijek ne bavi ovom problematikom, a posebno ne sadrži prevenciju od zloupotreba putem interneta. U najvećem broju slučajeva djeca su informatički pismenija od njihovih roditelja, a često i učitelja i nastavnika, pogotovo u prigradskim područjima. Zbog nepostojanja dovoljne prevencije, ovom problematikom se uglavnom bave policijski organi i to u vrijeme kad je već nastupila posljedica po dijete odnosno kad je potrebno djelovati represivno prema počiniocu nasilja. Policijska praksa je pokazala da u velikom broju slučajeva roditelji prijavljuju događaj tek kad su maloljetnim djevojčicama upućene prijetnje ili zahtjevi za ostvarivanje intimnog kontakta od strane nepoznate osobe putem neke od drušvtenih mreža. Do tog momenta često je već kod djevojčice nastupila neka vrsta traume.

Osnovni cilj projekta je smanjenje broja zloupotreba interneta i društvenih mreža kod djevojčica koje putem društvenih mreža i informaciono komunikacionih tehnologija objavljuju svoje, najčešće obnažene fotografije i lične podatke. Specifični ciljevi projekta su osnaživanje djevojčica i formiranje stavova o opasnostima i zaštiti putem društvenih mreža kroz edukaciju od strane stručnjaka za sajber kriminal.

Ciljna grupa projekta

Ciljnu grupu čine djevojčice osnovnoškolskog uzrasta koje pohađaju škole u prigradskim područjima grada Banja Luka. Ciljna grupa je odabrana na osnovu analize anketa prethodnih sličnih projekata.

Posredni korisnici ovog projekta su zaposleni u obrazovnim institucijama (školsko osoblje, učitelji, nastavnici, pedagoško-psihološka služba škole) kao i roditelji ciljne grupe odnosno učenica osnovnoškolskog uzrasta.

ORGANIZOVANjE EDUKACIJA ZA DJEVOJČICE U OSNOVNIM PRIGRADSKIM ŠKOLAMA NA TERITORIJI GRADA BANjA LUKA

U skladu sa prijedlogom projekta, u 6 osnovnih škola u prigradskim naseljima u Banjoj Luci održana su predavanja za djevojčice petih i šestih razreda osnovnih škola, te za neke od nastavnika u osnovnim školama na temu Prevencije seksualnog nasilja nad djevojčicama putem interneta. Edukacije su održane u sljedećim osnovnim školama: oš „Milan Rakić“ u Karanovcu, OŠ „Milan Rakić“ u Novoseliji, OŠ „Branislav Nušić“ u Srpskim toplicama, OŠ „Petar Kočić „ u Kolima, OŠ „Petar Kočić“ u Stričićima, OŠ „Đura Jakšić“ u Šargovcu.

Učesnicima edukacija podijeljene su brošure namijenjene djeci, roditeljima i učenicima.

Učenicama koje su prisustvovale edukaciji podijeljeni su ulazni i izlazni upitnici, te je na osnovu analize istih utvrđen nivo znanja o opasnostima putem interneta koje su iste usvojile na edukacijama.

Edukacijama je prisustvovalo 210 učenica i 21 osoba – nastavni kadar u osnovnim školama u kojima su edukacije realizovane.

Kratak prikaz rezultata

Projekat je uticao na podizanje svijesti kod djevojčica osnovnih škola iz prigradskih naselja grada Banjaluka da shvate opasnosti koje potencijalno prijete sa društvene mreže Facebook, ukoliko se neoprezno koristi. Čak 93% anketiranih djevojčica ima otvoren profil na ovoj društvenoj mreži, pa je samim tim značaj ovog vida prevencije izuzetno značajan, posebno ako se ima u vidu činjenica da će djevojčice koje prelaskom iz osnovne u srednju školu prelaze iz prigradske u gradsku sredinu, gdje će biti dalje od roditelja i samim tim izložene većoj mogućnosti eksploatacije putem interneta.

Zaključci i preporuke

Ovaj vid direktnog prevetnivnog rada sa maloljetnicima u vidu radionica je veoma bitan i nezamjenjiv u prevenciji društveno neprihvatljivog ponašanja mladih. Pored veoma pozitivno ocijenjenih predavanja od strane samih korisnica, tj. učenica, predavanja su izuzetno pozitivno ocijenjena i od strane rukovodstva škola u kojima su realizovana sa napomenom da je potrebno održati kontinuitet ovakvog preventivnog rada i sa narednim generacijama.